ÇOCUK İHMALİ VE İSTİSMARI

Uzman Psikolog Nergis ÖZDİNÇ

Çocuklarımızın fiziksel ve ruhsal açıdan sağlıklı olması, kendi değerlerinin farkında olarak büyümeleri, yaşadıkları toplumu da güçlendirecektir. Geleceğimiz, çocuklarımızın ellerinde şekillenecek.  Her açıdan sağlıklı bir toplum hayal ediyorsak, çocuklarımıza gereken değeri vermeliyiz.ümraniye escort

İhmal ve istismar denildiğinde, genel olarak çocuğun gelişimine zarar veren her türlü eylem veya eylemsizlikler aklımıza gelmelidir. Eylem kadar eylemsizlik de zarar vericidir.

Çocuk ihmalinde, başta anne ve baba olmak üzere çocuğa bakmakla yükümlü bireylerin ve diğer yetişkinlerin çocuğun beslenme, giyinme, barınma, eğitim, sağlık ve sevgi gibi temel ihtiyaçlarını karşılama yükümlülüklerini yerine getirmemeleri sonucu, çocuğun bedensel, duygusal, ahlaki ya da sosyal gelişiminin engellenmesi söz konusudur.

Çocuk istismarı ise, fiziksel, duygusal ve cinsel olarak farklı alanlarda görülebilir. İstismar denildiğinde ilk akla gelen genellikle fiziksel istismar oluyor. Çünkü fiziksel istismar en kolay fark edilen istismar türüdür.  Vurma, yaralama, yakma gibi çocuğa fiziksel zarar veren ve kasıtlı yapılan her türlü davranış bu sınıfa girer.

Duygusal istismar ise en çok görülen ancak tespit edilmesi en zor olan istismar türüdür. Çocuğa bağırma, küfretme, aşağılama, küçük düşürme, yokmuş gibi davranma, ihtiyaçlarını karşılamama, yakınlık göstermeme gibi davranışlar fiziksel istismardan daha çok zarar verir. Fiziksel bir yara iyileşebilir ancak duygusal yaraların iyileşmesi daha zordur. Çocuklar düştüklerinde kanayan dizlerinin acısını bir süre sonra unutabilir ancak o anda ona nasıl davranıldığı, destek görüp görmediğini unutmakta zorlanabilir. Düştüğü için tokat yiyen çocuk hem fiziksel hem de duygusal istismara maruz kalmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO, 2002) çocuk cinsel istismarını; bir çocuğun tam olarak anlamadığı, rızasının olamayacağı, gelişimsel olarak hazır olmadığı, kanunları ve toplumun sosyal tabularını ihlal eden bir cinsel eyleme dâhil edilmesi olarak tanımlar. Çocuğa dokunulmasa bile bu tür eylemlere çocuğun şahit edilmesi, teşhir edilmesi, röntgenlenme, cinsel organların gösterilmesi gibi eylemler istismar olarak adlandırılır. Bu istismar türünde hem fiziksel hem de duygusal istismar görülebilir.

Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 19,34 ve 39’uncu maddeleri gereği Devlet çocukları korumalı, çocuk ihmal ve istismarını önlemeli ve gerektiğinde tedavi amaçlı programlar hazırlamalı. Peki bizler bu ihmal ve istismarların önlenmesi için neler yapabiliriz?

Yeni toplumu oluşturacak ve geleceğimiz olarak gördüğümüz çocuklarımızı korumak hepimizin görevi. En başta yapılması gereken şey elbette eğitim, iletişim ve kendini tanıma gibi alanlarda çocuklarımızı ve kendimizi geliştirmek olmalı. Yetişkinler olarak önce kendimizi sonra ebeveynliğimizi güçlendirmeliyiz. Çünkü fiziksel ve ruhsal açıdan sağlıklı bireyler ancak sağlıklı bir nesil yaratabilirler. İhmal ve istismarların önlenebilmesi için, bu süreçte her birimiz psikoloji okur yazarı olmak zorundayız.