Sanat yapıtında Özne Sorunu 4

     Konumuz olan sanat yapıtında özne sorununa son örnek te Picasso nun Mavi dönem resimlerinden (Mavi – yeşil tonlar egemendir) ‘’Çorba kasesi tutan kadın’’.1902-3 yılı. La Soupe- Çorba isimli tablosunda, Tuval üzerine yağlı boya ( Canvas – 15. 3/16 inç x 18. 1/8 inç) 38 x 57 cm. elinde çorba kasesi tutan bir kadın var. Çorbanın üzerinde buharı tütmektedir. Kadın eğilmiş ve gözleri kapalıdır. Solda ise beyaz giysili küçük kız ellerini kaseye doğru uzatmıştır. Resimde iki kişi görüyoruz. Picasso nun melankolik ve hüzünlü bir dönemidir. Bir kase çorbaya sevinen bir çocuk ve bunun vicdani rahatsızlığını hisseden bir kadın imgesi. İnsanların içinde bulunduğu ruh halinin hissedilir şekilde yansıtıldığını görüyoruz. Bu resmin öznesi KASE dir. Neyi tutuyor sorusuna çorba kasesi yanıtını alırız. Bu resim de KASE açık öznedir.

       Resimde iki kişi var. Oysa biraz daha dikkatli bakıldığında ortada bir kadın görüntüsü daha ortaya çıkıyor. Çorbadan çıkan buhar aslında bir kadın figürüdür. Alt katmanlarında başka resimler olduğu anlaşılıyor. Sonra anlaşılıyor ki bu dönemde paraya ihtiyacı olduğu için eski tuvallerini tekrar tekrar boyamış, üzerine yeni resimler yapmıştır. Dolayısıyla resimlerinde çok kalın boya tabakası olduğunu uzmanlar ortaya çıkarmıştır. Bu resminin üzerinde 13 kat boya tespit edilmiştir. Resmin sahibi ‘’Art Gallery Ontario’’ yetkilileriyle birlikte Washington DC den görüntüleme uzmanı John DELENEY e giderek Picasso nun Mavi dönemine ait tüm tablolarının bilimsel incelemesini istediler. Konservasyon uzmanları resimlerin her katmanını ayrı ayrı görüntülerini tespit ettiler ve benzer sonuçları elde ettiler.    Tarama cihazı ileri teknolojiyle üst katmanı değil, onun alt katmanlarını da gösterebiliyor.  Northwestern  Üniversitesi Amerika ya getirilmeden Toronto ya İki tarama cihazı gönderiyor. Amaç pigmentlerinin içinde demir bazlı Prusya mavisi m, kurşun beyazımı, krom bazlı sarımı var, kimyasal bilgilere ulaşmak. Bu tablonun teknik analizinde büyük fayda sağlıyor. Yine uzmanlar, mavi dönemine ait ‘’ Crouching Woman-La Misereuse Accroupie’’ Diz çökmüş kadın resminin alt katmanın da ona ait olmayan bir başka resmi ortaya çıkardılar. Muhtemelen bir sanat öğrencisinin ‘’ Parc del Laberint d’Horta’’ Barselona nın bahçeleri betimlemesidir. Bir şey daha öğreniyoruz, bu resimin katmanları arasında bir başka kadın daha var. Bu kadın sol kolunu pelerininden çıkarmış bir somun ekmek tutuyor. Aslında bu konuda bir suluboya resmi de var ve tıpa tıp yağlı boya resme uyuyor. Demek ki Picasso, bu içine kapanık sıkıntılı döneminde yoksul ve ihtiyaç sahiplerini resmetmiştir. Şunu da ekleye biliriz, bir resmin üzerine bir başka resim yapma olayı yeni bir şey değildir. Buna bizde Akademide öğrenciyken oldukça sık rastladık. ( İ.D.G.S.A – MSÜ / Resim Bölümü ) Bütün bunlara rağmen Picasso geçtiğimiz yüz yıla adını yazdırmış büyük bir ustadır. Saygıyla anıyoruz.                                                                                              

11 Şubat 2025

Y. Ressam - M. Enis ŞENSEVER