SÜRDÜRÜLEBİLİR İLİŞKİ DİNAMİKLERİ

Uzman Psikolog Nergis ÖZDİNÇ

İlişki, en basit şekli ile iki veya daha fazla kişi arasında kurulan duygusal veya davranışsal bağ olarak tanımlanabilir. Doğduğumuz andan itibaren ilişki kurmaya başlarız. Bu ilişkiler psikolojik, sosyolojik ve hatta felsefi bakış açıları ile açıklanabilir.

Felsefi açıdan bakıldığında ilişkiler, kendimizin ve başkalarının var oluşunu karşılıklı olarak tanıdığı ve dönüştürdüğü bir varlık alışverişidir. Sosyolojik bakış açısı ile ilişkiler, toplum içindeki bireylerin roller, beklentiler ve normlar çerçevesinde birbirleriyle kurduğu süreklilik taşıyan bir etkileşim örüntüsüdür. Psikolojik bakış açısı ile ilişki, kişilerin birbirlerinin varlığına, duygularına, düşüncelerine ve davranışlarına verdikleri karşılıklı anlam ve tepkiler üzerinden şekillenen dinamik bir süreçtir.

İlişkiler aslında, “Ben” ve “Sen” in karşılaşmasından doğan “Biz” alanıdır. Bu alanı korumak ve sürdürebilmek için gerekli bazı dinamikler bulunur. Bu dinamikler;

Güven: İlişkide dürüstlük ve sadakatin olduğu temel güven duygusu olduğunda ilişkiler daha sürdürülebilir olur.

Bağlanma: Yakınlık ve bireysellik arasında sağlıklı bir denge ihtiyacı karşılanan ilişkiler sağlıklı devam edebilir.

Empati: Karşı tarafın duygularını anlama ve ona duyarlı tepki verebilme becerisi, ilişkilerin sürdürülebilir olmasında önemli bir dinamiktir.

İletişim Becerileri: İletişimin olmadığı yerde ilişki de yoktur. İlişkilerde duyguları ve ihtiyaçları yapıcı bir şekilde ifade edebilme yeteneği ilişkiyi sürdürebilir kılar.

Duygusal Esneklik: İlişkiler zamanla gelişir ve değişir.  Değişen koşullara ve farklılıklara duygusal uyum sağlayabilir olmak ilişkinin zarar görmesini önleyici etki sağlar.

Ortak Değerler ve Hedefler: Hayata dair hedeflerde uyumlu olmak ve ortak bir değerde birleşmek, ilişkileri daha güçlü ve sürdürebilir yapar.

Çatışma Çözme Yeteneği: Karşımıza çıkan problemleri yıkıcı değil yapıcı çözüm bulma becerisi ilişkilerin sağlıklı devam edebilmesi için önemlidir.

Öz Farkındalık ve Öz Düzenleme: Kendimizi, duygularımızı ve tepkilerimizi tanıma ve bunları yönetebilme becerimiz sayesinde ilişkilerimiz daha sağlıklı sürdürülebilir.

Karşılıklı Destek: Birbirinin gelişimine ve zorluklarına destek olabilmek, içinde bulunduğumuz ilişkiyi anlamlı hale getirir.

Minnet ve Takdir: Olumlu davranışları görmek ve takdir etmek ilişkileri değer alanında besleyerek ilişkinin sürdürülebilirliğine destek sağlar.

Bu başlıklara bakıldığında, içinde bulunduğunuz ilişkinin sürdürülebilir olmasında hangi alanın eksikliğini hissediyorsanız o alanda gelişime odaklanabilirsiniz. Elbette bu tek taraflı olmamalı. İlişkinin sürdürülebilir olması için karşılıklı gelişime odaklanılması kıymetlidir. Aksi, tek kürekle kayık kullanmaya benzer. Yorar ve sürdürülemez.