VERİMLİ TEKNOLOJİ KULLANIMI
Uzman Psikolog Nergis ÖZDİNÇ
Günümüzde teknoloji kullanımının yaygınlaşması ve teknolojiye kolay ulaşılabilir olması sebebiyle çocuklar, erken dönemden itibaren renkli, hareketli ve cezbedici sanal bir dünyayla tanışmaktadır.
Keşfettikleri bu sanal dünya, yaş grubuna uygun olmayan içerikler söz konusu olduğunda çocuklar için korku kaynağına, gerçekçi olmayan bir algıya ve siber zorbalık gibi olumsuz deneyimlere dönüşebilmektedir.
Küçük yaş dönemindeki çocuklar, dijital ortamdaki karakterlerin rol gereği sergiledikleri davranışları normalleştirme eğilimi gösterebilmektedir. Özellikle şiddet içerikli oyun ve filmlere maruz kalma sonucu oyunlarında ve sosyal ilişkilerinde şiddet davranışları görülebilir.
Çocuklarda kontrolsüz ve sınırsız ekran kullanımının duygusal, sosyal ve kişilik gelişimleri gibi pek çok açıdan olumsuz etkileri bulunmaktadır. Örneğin; Yetersiz fiziksel aktivite, sağlıksız beslenme, görme ve işitme problemleri; kas/iskelet problemleri, depresyon, sinirlilik, öfke ve can sıkıntısı gibi birçok probleme yol açmaktadır. Bu sebeple teknoloji kullanımında aile kontrolü oldukça önemlidir
Çocuklar ekran başında ne kadar kalmalı?
0-3 yaş: Ekrandan olabildiğince uzak tutulmalıdır. Ekran başında vakit geçirmemelidir.
3-6 yaş: Günlük toplam süre en fazla 20 dakika olmalıdır. Bilgisayar oyunları, konsol oyunları oynamamalıdır. Eğitici oyunlar tercih edilebilir.
6-9 yaş: Günlük toplam süre en fazla 30 dakika olmalıdır. İnternet erişimi sınırlandırılmalıdır. Eğitici oyunlar ve eğitim platformları tercih edilebilir.
9-12 yaş: Günlük toplam süre en fazla 40 dakika olmalıdır. Sosyal medya hesapları açmak için erken bir yaş dilimidir.
Verimli teknoloji kullanımı için öneriler;
Çocuklarınızın akran grupları içerisinde sosyalleşmesini ve akranlarıyla bir arada yapabileceği aktiviteleri destekleyebilirsiniz. Çocuklarınızı yetenek ve ilgi alanlarına uygun spor ve sanat alanlarına yönlendirebilirsiniz.
Çocuğunuzun bilgisayar kullanımını kontrol edebilirsiniz. Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamaları yükleyebilir, internet filtrelerinden destek alabilirsiniz.
Çocuğunuzla birlikte vakit geçirebilir; keyif alabileceğiniz yürüyüş, oyun, müze, sinema ve tiyatro aktiviteleri planlayabilirsiniz.
Haftalık rutinlerinize ebeveyn-çocuk zamanları ekleyebilirsiniz. Çocukların akıllı telefon/tablet gibi teknolojik aletleri serbest zaman aktivitesi olarak kullanmaması önemlidir.
Çocukların internet kullanım içerikleri denetlenmelidir. Yemek saatlerinde bilgisayar, tablet, telefon kullanımı kısıtlanmalı, bu gibi teknolojik aletlerin karşısında yemek yemenin olumsuz etkileri göz önünde bulundurulmalıdır.
Teknolojik aletler çocukların odaları yerine ortak kullanım alanında olmalıdır. Akıllı telefon/tablet gibi aletlerin kullanımın süresinin azaltılması için çocuğunuza sorumluluklar verebilirsiniz.
Çocuğunuza internet kullanımının olumsuz süreçleri hakkında kısa ve net mesajlar vermeye özen gösterebilirsiniz. Teknoloji kullanımındaki kararlı tutumunuz çocukların ekran kullanım rutinlerini oluşturmasını kolaylaştıracaktır.
Suçlayıcı ve yargılayıcı mesajlar kullanmaktan kaçının. Bu mesajlar kullanıldığında iletişim bozulur ve iletişimin bozulması ile çocuğunuz kendini suçlanmış hisseder ve savunmaya başlar. Bu savunmalar sonucu çocuk içine kapanabilir ve sizlerle doğru bilgileri paylaşmak konusunda zorlanabilir. Çocuklarınız ile aranızda sağlıklı ve şeffaf bir iletişim olması oldukça önemlidir.
Yetişkinlerin teknoloji kullanımında çocuklara örnek olduklarını hatırlatarak, verimli bir yaz dönemi geçirmenizi dilerim.