KENDİNE İYİ BAK!
Bugüne kadar sana hep “Kendine iyi bak,” dediler değil mi? Peki sen kendine nasıl iyi bakacağını biliyor musun? Kendini tanımadan, özünü bilmeden kendine yardım edebilir misin?
Kendine iyi bakmak için öz farkındalık gerekir. Özünü fark etmek, kendini tanımak aynı zamanda yüzleşme gerektirdiği için insanı zorlar. Bu yüzdendir ki kendimizi tanımaktan kaçar görünürüz.
Öz farkındalık, duygu, düşünce, davranış ve ihtiyaçlarımızın farkında olmaktır. Yani “Ben ne hissediyorum, neden böyle davranıyorum, hangi ihtiyaçlarımı gidermeye çalışıyorum?” gibi sorulara içtenlikle cevap verebilme becerisidir.
Bu beceri, kendimizle dürüst bir ilişki kurmayı ve yaşamdaki seçimlerimizi daha bilinçli yapmayı sağlar. Öz farkındalık, sadece iç dünyamızı bilmek değil, aynı zamanda kendi davranışlarımızın başkaları üzerindeki etkisini de fark edebilir olmaktır. Dolayısıyla hem içsel hem de dışsal farkındalık boyutlarını içerir.
Başkaları ile ilişki kurmak için çabalarken, maalesef kendimizle ilişki kurmayı gözden kaçırıyoruz. Hatta bunu küçümsüyoruz. Oysaki ilişki kurma önce kendimizden başladığında diğerleri ile olan ilişkilerimiz daha sağlıklı yapılanır.
Öz farkındalık doğuştan gelen sabit bir özellik değil, geliştirilebilen bir beceridir. Bunun için birkaç öneri sıralanabilir;
Duygularını İzlemek: Gün içinde hissettiğiniz duyguları odaklanıp bunları adlandırmak farkındalık kazandıracaktır. Şu an gerginim, kıskançlık hissediyorum gibi cümlelerle duygularınız hakkında konuşabilir veya yazabilirsiniz.
Günlük Tutmak: Düzenli olarak duygu, düşünce ve yaşantıları yazmak, görünür olmayan noktalara ışık tutabilir.
Bilinçli Farkındalık – Mindfulness Pratikleri: Anda kalmak, duygu ve düşünceleri yargılamadan gözlemliyor olmak öz farkındalığı güçlendirir.
Geri Bildirim: Yakın çevreden yapıcı geri bildirim isteyebilirsiniz. Bu sayede kendinizi başkalarının gözünden görme fırsatı yakalarsınız.
Psikoterapi veya Öz Yardım Çalışmaları: Öz farkındalık geliştirmek için uzman desteği alabilirsiniz. Öz Terapi kitapları ve programları kendinizi tanıma yolculuğunda size rehberlik edebilir.
Kendi Kendine Soru: “Neden böyle hissediyorum?”, “Bu davranışımın arkasında hangi ihtiyacım var?”, “Başkaları üzerinde nasıl etki bırakıyorum?” gibi sorulara vereceğiniz cevaplar farkındalık kasınızı güçlendirecektir.
Kendimizi tanımadan hayatı anlamakta zorlanabiliriz. Öz farkındalık, hayat yolculuğunun ilk adımıdır. Kendini tanıma cesareti aynı zamanda kişiye özgürlük kazandırır. Bu, başkalarına göre değil kendine göre yaşama özgürlüğüdür.