Saray bahçeleri anlatıldı
İstanbul Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Halide Candan Zülfikar, Osmanlı padişahlarına ev sahipliği yapan Edirne Sarayı'ndaki bahçelerinin döneminde ihtişamıyla göz kamaştırdığını söyledi.
Zülfikar, Trakya Üniversitesi ev sahipliğinde düzlenen 4. Edirne Araştırmaları Sempozyumu'nda Edirne'deki saray bahçeleriyle ilgili sunum gerçekleştirdi.
Osmanlı döneminde padişahların saray bahçelerinde sıkça zaman geçirdiğini anlatan Zülfikar, bu nedenle bahçelerin hem estetik hem de fonksiyonel olarak düzenlendiğini dile getirdi.
Osmanlı saray bahçelerinde renkli bitkisel kompozisyonların kullanıldığını, bahçeye serinlik katmak amacıyla su öğelerine ve yüksek boylu, gölge sağlayan ağaçlara yer verildiğini aktaran Zülfikar, Edirne Sarayı'ndaki bahçelerin ihtişamıyla göz kamaştırdığından bahsetti.
Edirne'deki sarayın bahçesinde rengarenk çiçeklerin bulunduğunu belirten Zülfikar, "Sarayda Valide Sultan Taşlığı'nın doğusunda Tunca Nehri'ne bakan tepe üzerinde gül bahçeleri mevcuttu. Gülhane denilen bu alanda setli bahçeler oluşturularak güller dikilmişti. Sarayın çiçek bahçeleri, özellikle gül bahçeleri eşsizdi. Edirne saray güllerinden yapılan gül yağı ve gül suyu dillere destandı. Bu bilgileri Evliya Çelebi'den ve diğer kaynaklardan okuyabiliyoruz." dedi.
Zülfikar, Sarayiçi bölgesinde dinlenme ve avlanma amacıyla Tavuk Ormanı'nın oluşturulduğunu belirtti.
Edirne Sarayı'nda Türk bahçe sanatının karakteristiğine uygun olarak avlulu plan düzeninde bahçeler oluşturulduğunu anlatan Zülfikar, şunları kaydetti:
"Kum Meydanı'nda bulunan havuz ile Osmanlı saray bahçelerinde serinlik sağlamak ve estetik amaçlı suyun kullanımını görüyoruz. Bahçelerde yaratılan serin köşeler ve dinlenme alanlarıyla sefa bahçesi kavramı sağlanmıştır. Setli bahçelerle diğer Osmanlı saray bahçelerindeki eğim kullanım örneği gibi bir kullanım olduğu görülmektedir.
Günümüzde Edirne Sarayı'nın Tavuk Ormanı haricindeki alanı 1. derece arkeolojik sit alanıdır. Tavuk Ormanı kısmı doğal sit alanıdır. Sarayın bütün alanı da tarihi sit alanı olarak korunmaktadır. Tavuk Ormanı'nda yapılan çalışmalarda 53 familya, 133 cins, 152 tür ve 163 takson bitki türü tespit edilmiştir. Teşhis edilen taksonlardan biri endemik türdür."(aa)