Uzman Psikolog Nergis ÖZDİNÇ
Psikoloji literatüründe insan ve doğa ilişkisine yönelik pek çok araştırma bulunmakta. Bu araştırmaların ortak bulgularına göre, insan doğadan uzaklaştıkça ruh sağlığı açısından olumsuz etkilenmekte.
Ekopsikoloji, insan davranışlarını doğa bilimi ve psikolojinin temellerine göre açıklayan bir alandır. Bu alan psikolojide, insanın doğayla içgüdüsel bir bağının olduğunu ve bu bağlantının stres, uyku, depresyon, ağrı ile baş etme, dikkat eksikliği, yeme bozuklukları ve hatta demans ile mücadele gibi pek çok alanda olumlu yönde ilişkisi olduğunu iddia eder. Bu iddiayı kanıtlamak için elbette araştırmalar mevcut ancak bunu kendi hayatımızda, kısacık gittiğimiz doğa gezilerinde ve tatillerde de deneyimlemek mümkün.
Bu konuda yapılan araştırmalarda, doğa ile ilişki içinde olmanın uyku düzenini iyileştirdiği ve stresi azalttığı, mutluluğu artırdığı ve olumsuz duyguları azalttığı, olumlu sosyal etkileşimleri teşvik ettiği ve hatta hayatı anlamlandırma duygusu oluşturmaya yardımcı olduğu tespit edilmiş.
Ben özellikle doğa ile baş başa geçirdiğim tatillerde varoluşsal anlamda hayatı anlamlandırma ve doğanın insana öğretileri üzerinde düşünme fırsatı bulmayı seviyorum. Doğadan uzakta bir apartman dairesinde, yeşilden uzakta nasıl stresle yüklü iken, yeşil ve mavinin içerisinde bedenimizle birlikte ruhumuzun da nasıl gevşeyebildiğini görmek ve aradaki farkı düşünmek bana pek çok alanda farkındalıklar kazandırabiliyor.
Örneğin, dalgalı ve öfkeli bir denize girilmemesi gerektiği, denizin tadını çıkarabilmek için sakinleşmesini beklemeyi doğa bize gösterir. Aynı şekilde yaprak döken ağacın zamanı geldiğinde tekrar meyve verebileceğini öğreniyoruz. Doğanın döngüsünde uyumak ve uyanmanın dengede ve bağlantıda kalabilmek adına ne kadar kıymetli olduğu gibi pek çok metafor kullanılabilir bunu anlatmak için.
Fiziksel sağlık ve ruh sağlığı bir bütündür. Ruh sağlığımızı destekleyecek her alanla bağlantıda kalmak bizleri olumlu anlamda etkileyecektir. Doğa ile bağlantıda kalmak diğer seçeneklere göre çok daha ulaşılabilir diye düşünüyorum. Toprağa basmak, bitki yetiştirmek, hayvan beslemek gibi pek çok seçeneği kendimize göre uyarlayabiliriz.
Kısacası ekopsikoloji düşüncesine göre, yaşadığımız dünyada bireyin her açıdan daha sağlıklı olması için ekolojik bilincini uyandırarak doğaya zarar vermeme, hayvanlara ve doğaya saygı duyma ve bağlarını giderek kopardığı doğaya ile tekrar bağ kurmak iyileştirici ve geliştiricidir. Yani, doğa ruhumuzun gıdasıdır.
News
