0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Recep Çınar
Cemaziyülevvel, Hicri ayların beşincisidir. Bu, bilhassa eski nesillerin kullandığı bir deyimdir ayni zamanda. Şu an bu ayın içerisindeyiz. Bugün Cemaziyelevvel ayının 22’si. Bilhassa eskiden, “ben senin Cemaziyelevvelini bilirim”  deyimini sık sık duyardık. Peki, bu söz nereden geliyor, niçin söyleniyor?  Günümüzde bu meşhur deyimin anlamını da bilen pek yoktur! Bu kelime, Bir kişinin geçmişiyle ilgili olumsuzluklarını anlatmak anlamını içerir. Özellikle kişinin geçmişteki kötü hallerine bu deyimle vurgu yapılır. Bu deyim, “ben senin geçmişini bilirim” anlamında kullanılır.
Bu meşhur deyimin bir de hikâyesi var!

 Osmanlılarda arşivciliğe büyük önem verilir ve devlete ait her belge titizlikle saklanırdı. Şimdiki gibi dosyalama düzeninin olmadığı o dönemde devlet dairelerinde bu iş için çuvallar kullanır ve her aya ait biriken belgeler bir torbaya doldurarak korunur, üzerine evrakların ait olduğu ayın adı yazılırdı. Sene sonunda on iki tane olan evrak torbaları arşive kaldırılırdı. Arşive kaldırılan belgelerin birbirine karışmamasının ve arandığı zaman kolay bulunabilmesinin sağlanması için torbaların üzerine iri yazı ile ait olduğu ayın adı yazılır, bundan sonra torbalar mahzene indirilip, orada sıraya konulurdu. O tarihlerde alaturka saat ve hicri takvim kullanıldığından torbaların üzerine yazılan aylar; Recep, Şaban, Ramazan, Cemaziyelevvel, Cemaziyelahir şeklinde idi…

Yıllardan birinde Cemaziyel evvel ayına ait belgelerin bir sandığa konulup, sandığın kapağı mühürlenerek belgelerin başka bir yere götürülmesi gerekmiş. Bir gün, Arşivde görevli dar gelirli bir memur, istenilen belgeyi sandığa boşalttıktan sonra eski yıllara ait boş torbayı alıp evine götürmüş! Bir süre sonra da yoksulluk nedeniyle bu torbadan kendine don gömlek, iç çamaşırı diktirmiş ve giymeye başlamış.
Torbanın üzerindeki saf bezir işi mürekkep, çamaşırın birkaç kez yıkanmasına karşın çıkmamış ve torbanın üzerindeki Cemaziyelevvel yazısı, iç çamaşırın arka bölümünde olduğu gibi kalmış. Bir gün hamama giden kâtip, orada daire arkadaşı ile karşılaşmış. Arkadaşı kâtibin iç donunun üzerinde yazılı kalan Cemaziyelevvel yazısını fark etmiş! İşi anlamış ama ses çıkarmamış. Gel zaman git zaman torba hırsızı kâtip mesleğinde terfi ederek Müdür olmuş.
Artık kadife astarlı samur kürkler, mücevher işlemeli kaftanlar giyer olmuş. Eski meslek arkadaşlarına tepeden bakmaya başlamış! Hamamda rastladığı arkadaşı da onun emrinde çalışıyormuş. Bir gün aralarında bir tartışma çıkmış. Gururu kırılan arkadaşı eski torba hırsızı Müdüre şunları söylemiş: “Haydi canım sen de, kime hava atıyorsun?

Ben senin Cemaziyelevvelini (geçmişteki kötü halini)” de bilirim…

 “Cemâziyelevvelini bilmek” sözü o günden sonra, herhangi bir kişinin geçmişteki bir kusurunun unutulmadığını “üstü kapalı bir biçimde” anlatmak için kullanılmaya başlanmış…

İnsan, geldiği yeri unutmamalı. Bir zamanlar kendisinin çektiği acı durumları, başkalarına çektirmeye kalkmamalı.

Başkalarının yaptıkları yanlışsa, aynı yanlışları tekrarlayan kişi olmamalı.

 Herkes yanlış da yapsa, kendisi doğruyu yapanların ilki olmalı. Veraset yoluyla yahut hasbe’l-kader kendisini çok iyi bir konumda bulmuşsa, onu bulamayanları düşünmeli, kendisini o insanların yerine koymalı.

Sahip olduğu o imkânların elinden alınıvereceğini aklına getirerek hep iyiliklerin adamı olmaya gayret etmeli. Kendini kibirli, gururlu ve üstün gören insanlar gönül fakiri insanlardır.

Her birimizin Cemaziyel evveli olduğu gibi Cemaziyel ahiri de yok mu?

“Ne oldum” dememeli insan. Ne olacağım diye düşünmeli!

İşte, “Cemâziyelevvelini bilmek” sözü o günden sonra, herhangi bir kişinin geçmişteki bir kusurunun unutulmadığı, “üstü kapalı bir biçimde” anlatmak için kullanılmaya başlanmış…
İnsan, geldiği yeri unutmamalı. Bir zamanlar kendisinin çektiği acı durumları, başkalarına çektirmeye kalkmamalı. Başkalarının yaptıkları yanlışsa, aynı yanlışları tekrarlayan kişi olmamalı. Herkes yanlış da yapsa, kendisi doğruyu yapanların ilki olmalı. Veraset yoluyla yahut hasbe’l-kader kendisini çok iyi bir konumda bulmuşsa, onu bulamayanları düşünmeli, kendisini o insanların yerine koymalı. 
Sahip olduğu o imkânların elinden alınıvereceğini aklına getirerek hep iyiliklerin adamı olmaya gayret etmeli. Her birimizin Cemaziyel evveli olduğu gibi Cemaziyelahiri de yok mu?

Bu millet artık Merkezi Yönetimin de, Yerel Yönetimin de Cemaziyelevvelini öğrendi!
“Ne oldum” dememeli insan. Ne olacağım diye düşünmeli. Bu konuda şu şiir de yazılmış;

Elin hiç kalem tutmazdı,

Kalbin yine boşluktaydı,

Kafan hep karışıktı,

Cemaziyel evvelini bilirim ben senin.

Abdestini hep eksik alırdın,

Namazında huşuyu bulamazdın,

Dua niyazda bulunmazdın,

Cemaziyel evvelini bilirdim ben senin.

Tanımadıklarına Selam vermezdin,

Muhabbetullahı hiç bilmezdin,

Bir gönüle hiç girmezdin,

Cemaziyel evvelini bilirim ben senin.

Ölümü hiç hatırlamazdın,

Kul hakkı nedir tanımazdın,

Gönülden tevbe tutmazdın,

Cemaziyel ahirine duacıyım ben senin.

Bu hususta İslam büyükleri şöyle der;

“Bir insanda kendini yüksek görme, hırs ve şehvet, söz söylerken soğan gibi kokar.” (Hz.Mevlana)

“Kendini sürekli överek, karşısındakini küçümseyen insanlar, derinlerinde yoğun bir yetersizlik duygusu taşırlar.”

“Güneşin bile bir zerre sayıldığı kâinatta, kendini büyük görmek, edebe uyar bir şey değil”. (Sadi Şirazi)

“İblisin huzurdan kovulmasına sebep, ben ondan hayırlıyım diyerek büyüklük davasına kalkışmasıdır”. (İmam Şarani)

“Kibir; Kendisinden habersiz, kendini bilmeyen insanın durumudur. Tıpkı güneşten haberi olmayan buzun kendini bir şey zannetmesi gibi.” (Hz. Mevlana)

Cenab-ı Allah (cc) Kur’an-ı Kerim de böyleleri için; “Haydi, içinde ebedî kalacağınız cehennemin kapılarından girin. Büyüklük taslayanların yeri ne kötüdür!” diyor, (Nahl Suresi, 29.)

Rabbim, şeytanın ahlakı olan kibirlenmekten, büyüklenmekten, benlikten ve başkalarını küçük görmekten korusun.

Dostça kalın… (Alıntı:H.Cangökçe)