Uzman Psikolog Nergis ÖZDİNÇ
Arkadaşlık, çocukların gelişimini etkileyen, aileden sonraki en önemli olgudur. Arkadaşlık ilişkileri, çocukluk döneminden yetişkinliğe kadar devam eden ve bireylerin hayatlarına etki eden çok önemli bir süreçtir. Çocukların yaşlarına göre arkadaşlık ilişkilerinin boyutları farklılık göstermekle birlikte gelecek için çok kıymetli olan sosyal becerinin temelleri çocukluk döneminde atılır.
Çocuk, sosyalleşmeyi yani toplum halinde yaşamanın birtakım kuralları olduğunu, her zaman kendi isteklerinin olmasının mümkün olmadığını, başkalarının istek ve haklarına saygılı olmayı, kısacası toplumda nasıl davranılması gerektiğini büyük ölçüde arkadaşları sayesinde öğrenecektir.
Arkadaşlık ilişkisi için gerekli olan sosyal becerinin kazanılması ilk olarak ailede başlar. Öyle ki, ebeveynlerin birbirlerine ve çocuklarına karşı tutumları, davranışları, çevreleriyle olan ilişkileri, çocukların arkadaş ilişkilerine de yansıyacaktır. Böylece, paylaşmak, güçlü ve zayıf yönlerini keşfetmek, sorumluluk almak gibi becerileri, ilk sosyal ortam olan ailede deneyimleme fırsatı bulabilecektir. Sağlıklı gelişen kardeş ilişkileri ve ebeveyn tutumları, çocuğun sosyal gelişimi açısından son derece yararlıdır.
Olumlu ve sağlıklı arkadaş ilişkilerine sahip bireyler yetiştirebilmek için dikkat etmemiz gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz.
Çocuklara sınır koymak çok önemlidir. Çocuklarımıza kendi başına yapabileceği ya da yapamayacağı şeyleri anlatabiliriz. Bu konuda her ailenin sınırları, değerler sistemi, hayata bakış açısı farklıdır. Çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlayabilmek için, çocuğun içinde bulunduğu yaş özellikleri dikkate alınarak kabul edilebilir sınırların belirlenmesi ve bu konuda net ve tutarlı olunması gerekir.
Çocukların grup ortamında sergiledikleri olumsuz davranışlarına karşı onları suçlamadan, olayın ne olduğunu, nasıl geliştiğini anlamaya çalışarak, gerekli açıklamaları yapmak daha uygun olacaktır. Böylece çocuk olumsuz davranışı sonucunda kendini anlaşılmış hissedebilecek ve suçlanmadığı için buna benzer bir durum tekrarlandığında gerçeği söylemekten veya yardım istemekten çekinmeyecektir.
Çocukların arkadaşları hakkında olumsuz eleştirilerde bulunmamaya özen gösterilmelidir. Çünkü, çocuk arkadaşlarını kendisi seçmiştir ve bu konuda saygı duyulmasını bekler. Arkadaşları ile ilgili çocuğun duygularını ve düşüncelerini dinleyerek, seçimlerine saygı duyduğumuzu gösterebiliriz. Siz onu dinleyerek saygı gösterdiğinizde o da size ve diğerlerine karşı aynı şekilde davranmayı öğrenecektir.
Arkadaşları ile yaşayacağı olası olumsuz bir durumla karşı karşıya kaldığında fiziksel güç kullanmanın sonuçları hakkında konuşabilir, sözel becerilerin ve kendini ifade etme becerisinin böyle durumlarda ne kadar etkili olacağını anlatabiliriz. Kendini korumanın fiziksel şiddet kullanmadan da mümkün olabileceği konusunda rol model olabiliriz.
Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkileri konusunda zorlandığını ve bu konuda sık sık problem yaşadığını düşünüyorsanız bir uzman desteği alabilirsiniz.
News
