Uzman Psikolog Nergis ÖZDİNÇ
Hava durumunun fiziksel etkileri kadar psikolojik etkileri de bulunmakta. Son yıllarda özellikle iklim değişikliğinin yarattığı sonuçlar arasında, ani değişen hava durumunun psikolojik etkilerine ilişkin yazılara rastlamak mümkün.
Fiziksel sağlık ile ruh sağlığı bir bütündür ve her iki alan birbirlerini olumlu/olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle ani sıcaklıkların yaşandığı şu günlerde, vücut ısımızı biyolojik olarak sabit tutma çabası hem fiziksel hem de psikolojik açıdan bizleri yormaktadır. Havalandırma veya klima yardımı olmadan vücut ısısını sabit tutma çabası önemli bir stres kaynağıdır. Bu stres ev ve iş yerlerindeki günlük akışın aksamasına yol açmakta, dolayısı ile her alanda verimliliği etkilemektedir.
Ani sıcaklıklara karşı vücudun aşırı uyarılması, dikkat ve odaklanma problemleri, uyku bozuklukları, stres, ani duygu değişimleri, şiddet ve öfke gibi durumlara yol açabilmektedir. Özellikle kronik rahatsızlığı olan bireyler bu durumdan daha çok etkilenmektedir.
Dikkate alınması gereken önemli bir başka husus da önceden var olan psikolojik sağlık koşullarının veya sorunlarının hava durumu değişiklikleri ve özellikle ani sıcaklık artışlarında daha da kötüleşebileceği veya tetiklenebileceğidir.
Fiziksel ve ruhsal sağlık açısından en çok etkilenen gruplar: acil durum çalışanları, kırsal halklar, çocuklar, yaşlılar, kadınlar, sosyoekonomik durumu düşük insanlar, evsizler, açık hava işçileri, göçmenler ve önceden sağlık problemi olan bireylerdir.
Bunlara ek olarak sıcaklıkların insan vücudunda yarattığı sonuçlara sosyolojik açıdan da bakıldığında, sosyal kaçınma problemi de gözlenmektedir. Ani sıcaklık değişimleri ile baş edememe sonucunda kişi sosyalleşmekten kaçınarak yalnızlaşmaya ve buna bağlı olarak psikolojik açıdan olumsuz duygu durumlarına neden olabilmektedir.
Bu yazı, yaz döneminde yazıldığı için hava durumundan bahsederken sıcaklık artışlarından örnekler içeriyor ancak buna benzer olumsuz etkiler kış mevsimi ve soğuk hava durumu için de geçerlidir. Örneğin, hava değişimlerinin çok sık veya sert olduğu dönemlerde insanlar, çok daha fazla hasta olmaktadırlar. İşte bu grip, enfeksiyon gibi çok yaygın görülen rahatsızlıklar da dolaylı olarak bireylerde ruh sağlığını etkilemektedir. Aynı şekilde kapalı ve yağışlı havanın depresif duygu durumunu tetiklediğine ilişkin araştırmalar da mevcuttur.
Kısacası, genelde iklim değişikli ve onun alt alanı olan hava durumlarının fiziksel, psikolojik ve aynı zamanda sosyolojik etkileri olduğu kaçınılmazdır. Dolayısı ile insan faktörünün olduğu her alan hava durumundan ve daha büyük bir yelpazede iklim değişikliklerinden direk ve dolaylı olarak etkilenmektedir.
News
