0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Uzm. Psk. Nergis ÖZDİNÇ

İlişkilerde kurtarıcı rolündeki kişiler, parterinin duygusal, psikolojik veya yaşamla ilgili sorunlarını çözmeyi kendine görev edinir. Karşı tarafı iyileştirme, düzeltme veya değiştirme sorumluluğu üstlenir.

Kurtarıcı rolündeki kişiler, çoğu zaman kendi ihtiyaçlarını ikinci plana alır ve başkalarına iyi gelmekten beslenerek güçlenir. Yüzeyde iyilik, fedakârlık gibi görünen davranışların altında çoğu zaman sevilme, kabul görme, terk edilme korkusundan korunma çabası olabilir.

Kurtarıcı rolü genellikle çocuklukta öğrenilir. Çocuk ailesinde birçok sebepten dolayı erken büyümek zorunda kaldığında bu rol hayatının görevi haline gelebilir. Çocuklukta sık görülen senaryolar şu şekildedir; duygusal olarak zayıf, hasta veya problemli bir ebeveyne sahip olmak, aile içinde sürekli kriz veya kaosun olması, ebeveynler arasında çatışma çözücü yani arabulucu rolünde olmak, küçük kardeşlerin bakım vereni olma sorumluluğu, sevginin fedakârlık ve sorumluluk üzerinden verildiği aile sistemi gibi etmenler sıralanabilir.

Bu senaryolardan en az birinde büyüyen kişiler, ben güçlü olmak zorundayım, işe yararsam değerliğim, ben olmazsam her şey dağılır gibi içsel inançlar geliştirirler. Kurtarıcı, başkalarını kurtarırken aslında kendi yarasını iyileştirmeye çalışır. Yardım ettiği sürece sevildiğine, değer gördüğüne inanır. Çünkü aksi bir inançla yaşayabilmek zordur.

İlişkilerdeki kurtarıcı rolünün sonuçları vardır. Eşitlik bozulur, roller dengesizleşir. Partner pasifleşir ve kurban rolüne geçebilir. Kurtarıcılarda zamanla tükenme, öfke ve kırgınlık birikir. Yakınlıktan ziyade bağımlı ilişki görülür. İki yetişkin yerine, ebeveyn ve çocuk ilişki örüntüleri gözlenir. Sonuç olarak ilişki zamanla zarar görecektir.

Kurtarıcı rolünden uzaklaşmak için elbette öncelikle bunu fark etmek gerekir. Çünkü ancak fark edilince değişim başlar. Değişim için temel adımlardan biri durup düşünmektir. Gerçekten yardım isteniyor mu? Yoksa ben mi öyle düşünüyorum? Bazen yardım istenmeden adım atıyor olabiliriz. Sorumlulukları paylaşmak ve her şeyi üstlenmemeye çalışmak değişimin ikinci adımıdır. Bu süreçte gerektiğinde hayır diyerek sınır koyabilmek sizi koruyacaktır. Duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı fark edebilmek, suçluluk duygusu yerine öz saygıyla hareket etmenize katkı sağlayacak.

Kimseyi kurtarmak zorunda değiliz. Ama kendimizi kurtarmak bizi de ilişkilerimizi de iyileştirecektir.