Uzm. Psk. Nergis ÖZDİNÇ
Psikolojik travma kavramını günlük hayatımızda sıkça kullanır olduk. Hatta bu kullanım maalesef travma kelimesinin anlamını değiştirmeye neden oldu. Sanki her yaşadığımız olumsuz bir durum travma etkisi yaratmış gibi davranıyoruz. En başta belirtmek gerekir ki bizi üzen her durum travma etkisi yaratmaz.
Beklenmedik bir şekilde gelen, günlük rutinimizi bozan, korku, kaygı ve panik yaratan ve kişinin anlamlandırma süreçlerini bozan durumlar psikolojik travma olarak görülür. Örneğin bir trafik kazası, yangın, deprem, sel gibi doğal afetler, şiddet, taciz, kayıp gibi durumlar psikolojik travma yaratır.
Yaşanan travmatik olayların yıldönümü tarihleri bizi etkileyebilir. Travmatik olayın üzerinden yıllar geçse de kişi fizyolojik ve psikolojik olarak yeniden tetiklenebilir. Olayın yıldönümünde olayı hatırlayabilir, o gün ile ilgili düşünceler aklına gelebilir ve fizyolojik tepkiler verebilir. Bu durum kişiye kaygılandırabilir veya depresif duygu durumuna neden olabilir.
Yıldönümlerinde verilen tepkiler veya fark edilen duygular normaldir. Hatta bu süreç iyileşmek için bizlere bir fırsat sunar. Yaşanılan travmatik durumun bizi hangi alanlarda etkilediğini fark ediyor olmak iyileşmenin başlangıcıdır. Bu yüzden tepkilerimiz ve hislerimiz yok sayılmamalıdır. Yıldönümü etkisi günlük ya da haftalık olarak bizi etkilese de geçici olduğunu bilmekte fayda var.
Yıldönümlerinde yapılan anma davranışlarının terapötik etkisi vardır. Bu anma bazen bir tören ile, bazen bir şeyler yazarak veya çizerek bazen de şarkılar ağıtlar söyleyerek olabilir. Herkesin aynı olaya aynı tepkiler vermesini bekleyemeyiz.
Travmatik bir olaydan kurtulmak zaman alır. İyileşmek, fiziksel, duygusal ve psikolojik olarak yeniden inşa etmeyi gerektirir. Herkesin bu inşa etme süreci farklıdır. Kimileri yıldönümü tepkilerini yaşamaktan kaçınır ve o günü diğer günlerden farklı olmayan bir gün gibi yaşamaya gayret gösterir. Kimilerinde anlamlandırılamayan öfke patlamaları, suçluluk hissi gözlenebilir. Bazıları rüyaları aracılığı ile duygularını dışa vurabilir. Bazıları da keder ve yas içinde görülebilir. Kimileri de sosyal kampanyalara, anma törenlerine katılır. Hepsi kişiye özgüdür ve hepsi normaldir.
Bu süreçte hem kendimize hem de bizim gibi olan kişilere anlayış, sabır ve sosyal destek gösterilmesi, iyileşme sürecinin inşa edilebilmesi için çok kıymetlidir.
News
