Uzman Psikolog Nergis ÖZDİNÇ
Dikkat, çevredeki birçok uyarandan sadece o anki ihtiyaçlar ve amaçlar doğrultusundakilerle ilgilenmeyi sağlayan bir filtreleme sistemidir.
Çocuklarda dikkat süresi yaş grubuna göre farklılık göstermekle birlikte yaşına uygun olacak düzeyde dikkat becerisini geliştirmek mümkündür.
Özellikle çocukların ilk yılları dikkat ve odaklanma becerisini geliştirmek için çok değerli yıllardır. Bunun için dikkat edilecek unsurları şu şekilde sıralayabiliriz;
Uyaran yoğunluğunu azaltma: Sürekli var olan uyaran, çabuk sıkılan, aşırı uyarılmış çocuklara neden olabilir. Dikkat ve odaklanma becerisi için mümkünse az ama nitelikli oyuncak ve uyaranlar tercih edilmeli.
İlk iki yıl ekran kullanımı: İlk yıllarda ekrana maruz kalan çocukların gelişimsel gecikmeler yaşadıklarını ve özellikle dikkat sürelerinin, odaklanma becerilerinin gerilediğini gözlemleyebiliyoruz. Ekranlarda aşırı hareket, değişim ve parlak renkler vardır. Ancak gerçek hayattaki hiçbir alanda uyaranlar bu kadar sık ve değişken değildir.
Güvenli oyun alanı: Çocuğunuzun uzun süre meşgul olabileceği tehlikelerden arınmış güvenli bir alana ihtiyaç duyar. Çok geniş ve çocuğun keşfetmesinin uygun olmayan nesnelerin olduğu bir ortam çocuğun dikkatinin uyarılar ile bölünmesine neden olacaktır.
Sade, yapılandırılmamış oyuncak ve nesneler: Çocukların dikkat ve öğrenme becerisini arttırabilecek kutu oyunları, yapbozlar, tahta bloklar, el kuklaları, büyük legolar gibi oyuncak seçimleri, çocukların dikkat sürelerini olumlu yönde etkileyecektir.
Seçim fırsatı: Çocuklar kendi seçtikleri etkinliğe daha iyi odaklanırlar bu nedenle çocuğunuza oyun alanında oynayabileceği 2-3 oyun seçeneği sunabilirsiniz.
Dikkatsizliği desteklememek: Yemek sırasında çocuğunuzun bir lokmayı ağzına atması için veya altını değiştirme sırasında fazla hareket etmemesi için bir çizgi film veya oyuncak ile dikkatini dağıtmaya çalışabilirsiniz. Ancak bu durum çocuğunuzu dikkat etmemesi için eğitmeniz demektir. Çocuğunuzla o an neyi yapıyorsanız, her ikinizin de ona odaklanması ilerideki dikkat aralığı ve odaklanma becerisi için destekleyici olacaktır.
Hareketli faaliyetleri her zaman önemsemek: Hareket etmek, çocuk olmanın en keyifli uğraşlarından biridir. Bir çocuğun hareket etmesi için çoğu zaman belirli bir amacın olması bile gerekmez. Çocukların hareket etmesi dikkatlerinin dağılmasını değil, toplanmasını kolaylaştırır. Sportif aktiviteler bu yönden çok kıymetlidir.
Denge oyunları oynamak: Çocuklarla yapılacak, denge ve koordinasyon çalışmaları, dikkat geliştirmek için en ideal uygulamalardan biridir. Bu aktiviteler çocuğun kendi bedenini algılaması, fark etmesi ve yönetmesi gibi birçok beyin fonksiyonunu aktif hale getirir. Bu da özellikle görsel, dokunsal ve kinestetik dikkat açısından harika sonuçlar verir.
Nefes ve gevşeme egzersizleri öğretmek: Nefes ve gevşeme egzersizleri, dikkat geliştirmede son derece önemli çalışmalardan biridir. Bu egzersizler, bedensel ve ruhsal enerjiyi dinginleştirerek dikkatin kısa sürede toplanmasını ve devamlılığını sağlayacaktır.
Erteleme pratikleri yapmak: Çocukların en tipik özelliklerinden biri, isteklerini erteleyememektir. Bir şey istediğinde anında yerine gelmesini istemek bir yere kadar doğaldır. Bu noktada, çocuklara erteleme egzersizleri yaptırılarak dikkati sürdürme becerisi geliştirilebilir. Çocuk bir şey istediğinde, o isteği daha sonraki bir zaman diliminde yapmak ve çocuğun bu süreyi beklemesini sağlamak zaman içinde sabır duygusunu geliştirecektir.
Söylenilenleri tekrarlamak: Çocuğa yaşına uygun olacak şekilde çeşitli yönergeler vererek, aynı yönergeleri tekrarlamasını istemek de işitsel dikkat açısından etkili bir uygulamadır. Oyunlaştırarak ve eğlencesini ön plana çıkararak, ikili, üçlü, dörtlü yönergeler verilebilir ve çocuktan bu yönergeleri tekrarlaması istenebilir.
Zihinde görselleştirme: Çocuğa bir kitaptaki resimleri gösterin ve bir süre bakmasını isteyin. Süre tamamlandıktan sonra gözlerini kapatarak resimde gördüklerini anlatmasını isteyin. Bu uygulama da görsel dikkat açısından çok etkilidir.
News
