DSİ Emekli Bölge Müdür Yardımcısı Yüksek Mühendis Hüseyin Erkin, İl Özel İdaresi ve İl Genel Meclisi’nin görev ve yetkilerinin sadece kırsalı kapsamadığını açıkladı. Edirne’nin yıllardır bu imkanlardan yararlanamadığını kaydeden Erkin, “5302 sayılı İl Özel İdaresi kanununu ve yapılan değişikliklerden Edirne ilimiz yeterince yararlanamadı. Birçok şehre nasip olmayan yerel nimetlere sahip Edirne bu kıymetleri katma değere dönüştürecek projeleri yapamadı. Merkezi idarenin yatırım programı dışında kalan veya merkezi idare ile birlikte birçok yerel proje hayata geçirilebilir ya da yapım süresi kısaltılabilirdi. Özellikle merkez ilçede Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisi her iki yasaya uygun ihtiyaç olan birçok hizmeti ortak kararla İl Özel İdaresi bütçesi ile yapabilirlerdi. Edirne belediyesi yıllardır bu imkanı kullanamadı. Umarım bundan sonra uygulanabilir.
Edirne’de İl Genel Meclisi görev anlayışı 30 yıl öncesi gibi sadece kırsala hizmet verecek şekilde düşünülüp uygulanmaktadır. Seçilen üyelerde sadece kırsalın sorunlarını bilen kişilerden (ne demekse) olacak anlayışı ile belirlenmektedir. Halbuki kanun il özel idaresince, merkez ilçe ve tüm ilçeleri beldeleri ve köyleri kapsayacak hizmetleri tanımlamaktadır. Örneğin spor, sağlık, sanayi, ticaret, turizm, okul ve yurt yapımı, sosyal hizmet ve yardım.., kırsalda yol, su, imar..vs hizmetler tanımlanmaktadır” dedi.
Hazırlanan stratejik planlarda şehir merkezlerinin yer almadığını ifade eden Erkin, “Hazırlanan Stratejik Planlarda kırsal kesim hizmeti dışında şehir merkezleri için çok az proje gündeme alınmış ya da alınmamıştır. OSB yönetimlerinde İl Genel Meclis üyeleri olmasına rağmen bu konuda hiçbir proje ortaya konamamış ve OSB’lerde İl genel Meclisi etkin olup gelişme sağlanamamıştır. Keza tarih ve kültür hazinesi Edirne için Turizm ve sınır ticaretine ve gümrük kapılarından yararlanmaya İl Genel Meclisince gündeme gelişine ortam sağlanamamış ve etkin olunamamıştır.
Edirne kırsal nüfusu giderek azalarak toplam nüfusun %15 seviyesine gelmiştir. Köylerde yaşam kalitesi ve imkanlarını arttıracak projeleri İl Özel İdaresi dolayısıyla İl Genel Meclisi yapıp uygulama imkanına sahiptir. Bu sayede tarımsal üretimde artacaktır. Örneğin köylerde aylık 10 m3 su tüketiminden, atık su ve katı atık ücreti alınmaması gibi destekler İl Özel İdaresi İl Genel Meclisince sağlanabilir” ifadelerini kullandı.
Erkin açıklamasının devamında İl Özel İdaresi ile İl Genel Meclisi’nin görev ve yetkilerini hatırlatarak şunları kaydetti:
“5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu kapsamında, ‘İl Özel İdaresi Görevleri’ ve ‘İl Genel Meclisi Görevleri’ tanımlarını okuyunca konuyla ilgili dile getirdiklerime hak verilecektir.
İl özel idaresinin görev ve sorumlulukları
Madde 6- İl özel idaresi mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla;
a) Gençlik ve spor Sağlık, tarım, sanayi ve ticaret; Belediye sınırları il sınırı olan Büyükşehir Belediyeleri hariç ilin çevre düzeni plânı, bayındırlık ve iskân, toprağın korunması, erozyonun önlenmesi, kültür, sanat, turizm, sosyal hizmet ve yardımlar, yoksullara mikro kredi verilmesi, çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtları; ilk ve orta öğretim kurumlarının arsa temini, binalarının yapım, bakım ve onarımı ile diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin hizmetleri il sınırları içinde,
b) İmar, yol, su, kanalizasyon, katı atık, çevre, acil yardım ve kurtarma; orman köylerinin desteklenmesi, ağaçlandırma, park ve bahçe tesisine ilişkin hizmetleri belediye sınırları dışında,
c) Bisiklet yollarının ve şeritlerinin, bisiklet ve elektrikli skuter park ve şarj istasyonlarının, yaya yollarının ve gürültü bariyerlerinin planlanması, projelendirilmesi, yapımı, bakımı ve onarımıyla ilgili işleri, Yapmakla görevli ve yetkilidir.
İl özel idaresi; il sınırları içinde mabetler, kültür ve tabiat varlıkları, tarihî doku ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânlar ile cem evlerinin yapım, bakım ve onarımını yapabilir.
Bakanlıklar ve diğer merkezi idare kuruluşları; yapım, bakım ve onarım işleri, devlet ve il yolları, içme suyu, sulama suyu, kanalizasyon, enerji nakil hattı, sağlık, eğitim, kültür, turizm, çevre, imar, bayındırlık, iskan, gençlik ve spor gibi hizmetlere ilişkin yatırımlar ile bakanlıklar ve diğer merkezi idare kuruluşlarının görev alanına giren diğer yatırımları, kendi bütçelerinde bu hizmetler için ayrılan ödenekleri il özel idarelerine aktarmak suretiyle gerçekleştirebilir. Aktarma işlemi ilgili bakanın onayıyla yapılır ve bu ödenekler tahsis amacı dışında kullanılamaz. İş, il özel idaresinin tabi olduğu usul ve esaslara göre sonuçlandırılır. İl özel idareleri de bütçe imkanları ölçüsünde bu yatırımlara kendi bütçesinden ödenek aktarabilir.
İl genel meclisi
Madde 9- İl genel meclisi, il özel idaresinin karar organıdır ve ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre ildeki seçmenler tarafından seçilmiş üyelerden oluşur.
İl genel meclisinin görev ve yetkileri
Madde 10- İl genel meclisinin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Stratejik plân ile yatırım ve çalışma programlarını, il özel idaresi faaliyetlerini ve personelinin performans ölçütlerini görüşmek ve karara bağlamak.
b) Bütçe ve kesin hesabı kabul etmek, bütçede kurumsal kodlama yapılan birimler ile fonksiyonel sınıflandırmanın birinci düzeyleri arasında aktarma yapmak.
c) Belediye sınırları il sınırı olan Büyükşehir Belediyeleri hariç İl çevre düzeni plânı ile belediye sınırları dışındaki alanların imar plânlarını görüşmek ve karara bağlamak.
d) Borçlanmaya karar vermek.
e) Bütçe içi işletmeler ile Türk Ticaret Kanunu’na tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek.
f) Taşınmaz mal alımına, satımına, trampa edilmesine, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın akar haline getirilmesine izin; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi yirmibeş yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek.
g) Şartlı bağışları kabul etmek.
i) İl özel idaresi adına imtiyaz verilmesine ve il özel idaresi yatırımlarının yap-işlet veya yap-işlet-devret modeli ile yapılmasına, il özel idaresine ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek.
j) Encümen üyeleri ile ihtisas komisyonları üyelerini seçmek.
k) İl özel idaresi tarafından çıkarılacak yönetmelikleri kabul etmek. l) Norm kadro çerçevesinde il özel idaresinin ve bağlı kuruluşlarının kadrolarının ihdas, iptal ve değiştirilmesine karar vermek.
m) Yurt içindeki ve yurt dışındaki mahallî idareler ve mahallî idare birlikleriyle karşılıklı işbirliği yapılmasına karar vermek.
n) Diğer mahallî idarelerle birlik kurulmasına, kurulmuş birliklere katılmaya veya ayrılmaya karar vermek.
o) İl özel idaresine kanunlarla verilen görev ve hizmetler dışında kalan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek.
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu, illerde yerel bütçenin uygulanması esaslarını kapsamaktadır. Bu kanun TBMM ne benzer nitelikte illerin mini meclisi olarak tanımlanabilir. İl özel idaresinin 5 yıllık Stratejik Plan esaslarına göre yıllık yatırım bütçeleri hazırlanıp uygulanır. Stratejik Plan seçilmiş İl Genel Meclisince hazırlanarak valilik makamı onayı ile uygulanır. Her yıl harcama bütçesi il Genel Meclisince hazırlanıp uygulanır ve yıl sonunda bütçe uygulaması İl Genel Meclisince oylanarak kabul ya da red edilir. Vali, mart ayı toplantısında bir önceki yıla ait faaliyet raporunu meclise sunar. Faaliyet raporundaki açıklamalar, meclis üye tam sayısının dörtte üç çoğunluğuyla yeterli görülmezse, yetersizlik kararıyla görüşmeleri kapsayan tutanak, meclis başkanı tarafından gereği yapılmak üzere İçişleri Bakanlığına gönderilir.” Haber Merkezi
News
