20 Temmuz 2024 Cumartesi
Edirne’nin tarihsel geçmişinde özellikle Osmanlı Devleti zamanında transit ticaret merkezi olmasının yanı sıra bir sanayi merkezi haline gelerek Meriç nehir üzerinden Akdeniz ticaretine bağlanmaktaydı. Osmanlı’da gemi hizmetlerinin bulunduğu yerlerden biri de Tunca, Arda, Ergene, Meriç sularının birleştiği yer, Yenice-i Karasu üzerindedir. Ancak Osmanlı Devleti’nde son dönemde yaşanan olumsuz gelişmeler ve ardından yaşanan savaşlar bu özelliğini kaybetmesine neden olmuştur. Genç Türkiye Cumhuriyeti’nde ise tarım sektörünün kara sabandan kurtulamaması ve sanayi sektörünün olmayışı bu olumsuz gelişmenin devam etmesine neden olmuştur.
Edirne ilinin özellikle şehir merkezinde Kapıkule gibi dünyanın önemli Gümrük Kapısına sahiptir. Bunun yanı sıra Pazarkule Gümrük Kapısı ve İpsala Gümrük Kapısı, Hamzabeyli Gümrük Kapısı ile dış ticaretinde çok büyük şansa sahip olduğunu göstermektedir. Günümüzde de Kapıkule, İpsala, Hamzabeyli, Pazarkule sınır kapılarına sahip olmasına rağmen ihracat verilerinden bu artışın mütevazi olduğu görülmektedir.
Tablo.1 İllere Göre İhracat, 2023 (Genel Ticaret Sistemi), Bin ABD $
Toplam | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | |
Türkiye Toplamı | 80 869 066 | 19 346 566 | 18 601 800 | 23 590 017 | 19 330 684 |
Edirne | 32 216 | 7 004 | 6 829 | 9 682 | 8 702 |
Kırklareli | 108 485 | 25 671 | 29 671 | 29 462 | 23 681 |
Tekirdağ | 1 027 534 | 260 725 | 246 433 | 286 017 | 234 359 |
Edirne ili 2023 ilk dört ayında ilk üç içinde en düşük ihracat hacmini gerçekleştirmiştir. Tekirdağ ili bölgede sürükleyici konumundadır. Kırklareli ise Nisan 2023’te ihracat hacmini düşürmüştür.
Tablo.2 İllere göre ithalat, 2023 (genel ticaret sistemi) Bin ABD $
Toplam | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | |
Türkiye Toplam | 124 313 209 | 33 606 397 | 30 700 977 | 31 936 945 | 28 068 890 |
Edirne | 60 406 | 10 887 | 13 811 | 18 937 | 16 771 |
Kırklareli | 73 875 | 29 413 | 16 037 | 17 050 | 11 375 |
Tekirdağ | 911 481 | 199 944 | 208 639 | 267 320 | 235 578 |
Edirne ili 2023 yılı ilk dört ayında ithalatı dalgalı seyir izlemektedir. Ülkenin genel seyrinin tam tersi seyir izlemektedir.
Edirne ilinde 2016-2021 yılları arasında şube sayılarına bakıldığında azalış görülürken Tekirdağ ilinde bu sayı yediye çıkmaktadır. 2022 yılında şube sayısı Edirne’de 55, Kırklareli ilinde 48, Tekirdağ ilinde ise 119’dur. Şube sayılarında azalma dikkat çekicidir.
Anılan yıllarda illerdeki banka sayılarında ciddi bir artış yaşanmamıştır.
Tablo.3 31.12.2021 İtibarıyla İllere Göre ATM, POS ve Üye İşyeri Sayıs
Sıra | Üye İşyeri | |||
No. | ATM Sayısı | POS Sayısı | Sayısı | |
28 | Edirne | 334 | 13.603 | 16.441 |
36 | Kırklareli | 262 | 10.952 | 13.712 |
14 | Tekirdağ | 688 | 32.345 | 38.874 |
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği
Aralık 2021 itibariyle ATM sayısı bakımından en düşük il Kırklareli’dir. Bu post sayısına ve üye sayısına da yansımıştır.
Mevduat, bankaların kaynakları arasında önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenle bankalar mevduatların artması için çaba harcarlar. Mevduat, aynı zamanda gerçek ve tüzel kişilerin tasarruf aracı da olabilmektedir. Bankacılık işlemlerinin önemli bir bölümü olan mevduat, banka adına, banka ve müşteri ilişkilerini düzenleyen ve uygulayan hukuksal bir niteliğe sahiptir. Mevduat, ekonomik ve ticari ilişkilerde koyduğu kurallar ve kavramlarla işlemler üzerinde tekdüzelik sağlar.
Tablo.4 İllere Göre Kredi/Mevduat (%)
2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
Edirne | 108,9 | 95,8 | 86,3 | 88,6 | 79,6 | 79,6 |
Kırklareli | 109,0 | 98,6 | 85,7 | 91,4 | 75,1 | 72,9 |
Tekirdağ | 152,9 | 141,2 | 115,0 | 110,3 | 91,4 | 88,1 |
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği
Her 100 TL’lik mevduatın ne kadarının krediye dönüştüğünü gösteren orandır. Edirne ilinin 2017 yılından 2022 yılına kadar düştüğünü görmekteyiz (2020 yılı hariç). 2022 yılında her 100 TL’nin 79,6 TL’sı krediye dönüşmektedir. Kırklareli ve Tekirdağ illerinde de 2017 yılı sonrası oran düşmektedir.