Marmara Bölgesinin Trakya bölümünde kalan Edirne ili güneyinde Ege denizi, kuzeyinde Bulgaristan, batısında Yunanistan, doğusunda Tekirdağ, Kırklareli ve Çanakkale illeri bulunmaktadır. Edirne iline bağlı İlçe sayısı 9 (merkez ilçe dahil), mahalle sayısı 95 ve köy sayısı 253’tür. Yüzölçümü 6.145 km2‘di, kilometrekareye 67 insan düşmektedir. Denizden yüksekliği 41 metredir.
Edirne Ekonomisi
Edirne ilinin kişi başına GSYH ‘sı TL cinsinden anılan yıllarda her ne kadar artış eğilimi gösterse de TR21 bölgesinde oldukça geride kalmıştır. Reel anlamda ABD doları cinsinden bakıldığında daha net görülmektedir.
Tablo.1 İl Bazında Kişi Başına Gayrisafi Yurt İçi Hasıla
Kişi başına GSYH (TL)
Kişi başına GSYH ($)
2019
2020
2021
2019
2020
2021
Türkiye
52 213
60 541
86 144
9 195
8 600
9 592
Tekirdağ
70 756
84 626
132 803
12 460
12 021
14 787
Edirne
44 066
50 568
68 374
7 760
7 183
7 613
Kırklareli
57 159
67 564
96 745
10 066
9 597
10 772
Kaynak: TÜİK, İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, 2021
Kişi başına GSYH ABD Doları cinsinden karşılaştırmak reel olduğundan Edirne üç il arasında en düşük miktara sahiptiri
Kamu Gelir ve Giderleri
Dar anlamda kamu gelirleri, merkezi yönetimin çeşitli kaynaklardan elde ettiği gelirlerdir. Diğer taraftan geniş anlamda kamu gelirleri ise, merkezi yönetimin gelirlerine ilave olarak, yerel yönetim kuruluşlarının, parafiskal kurumların ve kamu iktisadi teşebbüslerinin gelirinin toplamından oluşmaktadır. Topluma götürülen hizmetler; kamusal, yarı kamusal ve özel (kişisel) mal ve hizmetler olarak incelenebilmektedir. Vergi, zorunlu ve karşılıksız olarak gerçek ve tüzel kişilerden alınan parasal değerlerdir. Zorunlu olmaları ve karşılıksız olma özellikleri ile diğer kamu gelirlerinden ayrılmaktadır.
Bunlar vergiler, harçlar, resimler, şerefiyeler-harcamalara katılma payları, para ve vergi cezaları, fonlar, maliye-para politikası tedbirlerinden doğan gelirler, mali tekeller, parafiskal gelirler-vergi benzerleri, cebri-zorunlu borçlanmalardır. Gelir vergisi; gerçek kişilerin yani hukukta hak edinebilen ve yetki kullanabilen kurumlaşmamış kişilerin gelirleri üzerinden alınan vergi türüdür. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır.
Tablo.2 2019 Yılı Gelir Vergisi
Mükellef Sayısı
Matrah
Tahakkuk Eden
Edirne
17.125
321.330.521,83
78.931.523,70
Kırklareli
15.446
249.085.390,93
57.597.042,71
Tekirdağ
39.705
808.955.106,04
204.389.314,34
Kaynak: Gelirler Genel Müdürlüğü
2019 yılı Gelir vergisinde Edirne ili üç il içinde mükellef sayısı itibariyle ikinci sırada yer almaktadır. Dolayısıyla matrah miktarı da aynı şekilde yansımaktadır. Tekirdağ ili mükellef sayısı olumlu şekilde devletin kasasına yansımıştır. Kurumlar Vergisi, kurumların bir mali yıl boyunca elde ettikleri kazanç üzerinden alınan vergidir. Kurumlar vergisi mükellefi olan kurumlar, tüzel kişiliğe sahip olmalıdır. Sermaye şirketleri, kurum olarak kabul edilir ve kurumlar vergisi mükellefidir.
Tablo.3 Edirne İli 2023 Yılı Yatırımlarının Sektörel Dağılımı
Dünyanın en büyük lojistik merkezlerinden bazıları büyük havalimanları, limanlar ve demiryolu tersaneleri gibi stratejik konumlarda bulunmaktadır.
Odun, tahıl veya yağ gibi dökme ürünlerin taşınması için bir araç olarak çalışmaktadırlar. Amaçları temel ürünleri farklı taşıma araçları arasında taşımaktır. Malları kaldırmak, yüklemek ve taşımak, demiryolu vagonlarını veya gemileri boşaltmak için her türlü vinç ve endüstriyel makine ile donatılmıştır.
Deniz ve hava konteynerlerinin yanı sıra kamyon römorklarının farklı taşıma araçları arasında taşınmasında kullanılmaktadırlar. Bu tesislerde genellikle yükleme ve sürüş şeritleri, park şeritleri, elleçleme ve aktarma şeritleri, giriş ve çıkış kayıt alanları vb. bulunur. Tehlikeli maddelerin depolanması, ürünlerin belirli sıcaklıkta tutulması, kamyon ve konteynerlerin tamiri, malların elleçlenmesi, giriş ve çıkışta güvenlik kontrolleri vb. birçok hizmet sunmaktadırlar.
Limanlar, hava ve deniz yoluyla yapılan tedariklerde ithalat ve ihracat merkezleri olarak faaliyet göstermektedir. Kamu-özel sektör veya yalnızca kamu şirketleri tarafından yönetilmektedir. Limanlar, gemiler için rıhtım veya hangarların yanı sıra, malların depolanması ve yönetimi için terminaller olarak da işlev görür. Yönetilen ürüne bağlı olarak farklı türde liman tesisleri bulunmaktadır.
Şehir içi terminaller, dökme yük taşıyan kamyon filolarına, bu araçların bakım ve temizliği gibi farklı hizmetler sunmaktadır. Ayrıca sürücüler için depolama (sınırlı sayıda ürün için), yiyecek-içecek ve kolaylık hizmetleri vb. de sunarlar. Bu terminallerin bazılarında intermodal terminaller de bulunmaktadır( https://www.becosan.com/logistics-centers/
LOJISTIK MERKEZLERIN ÖZELLIKLERI
Lojistik merkezler modern bir olgudur ve son yıllarda önemi artmıştır. Sonuçta, bir kişi için çok farklı anlamlara gelebilen tamamen yeni ve araç trafik yönetimi, malların taşınması, para, veri ve bilgi akışı gibi çok geniş bir kavramdan oluşurlar(www.unece.org, 2007).
Ancak farklı görünseler de aşağıdaki ortak özelliklere sahiptirler:
Ticari, taşımacılık, imalat şirketlerinin yanı sıra lojistik hizmet sağlayıcılarının oluşturduğu çalışma alanı,
Yerel ve uluslararası düzeyde faaliyet gösteren ulaşım biçimleriyle bağlantı,
Sinerji faydalarını elde etmek için şirketler arasındaki işbirliğini yönetmekten sorumlu olan lojistik merkezinin organizatörü tarafından yönetilen lojistik alanı,
Katma değerli alanlar (ürün paketleme, fiyatlandırma vb.).
Endüstri 4.0 olarak adlandırılan sürecin, diğerlerinin yanı sıra yeni otomasyon ve dijitalleştirme süreçleri sayesinde bu sektörde bir iyileşmeye olanak sağlamaktadır.
Lojistik merkezleri, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde malzeme dağıtımına ilişkin faaliyetlerin yürütüldüğü lojistik ve taşımacılık amaçlarını yerine getirmek için lojistik merkezleri belirli alanlarda bulunur.
Lojistik merkezinin sahip olması gereken bazı temel unsurlar şunlardır:
Malların uluslararası taşımacılığını kolaylaştırmak için bir lojistik merkezinin birden fazla taşıma aracının (hava, nehir, demiryolu, karayolu araçları vb.) geliş ve gidişini yönetebilmesi gerekir. Faaliyet gösterdiği pazarda güvenlik ve performansa ilişkin bir dizi standart ve mevzuat kuralına uymak zorundadırlar(https://www.keyence.eu/ss/produets/auto-id/logistics/role/type.jsp)
Lojistik Merkez Türleri
Lojistik merkezlerin birçok çeşidi bulunmaktadır ve günümüzde lojistiğin öneminin artması sonucu hepsi temel bir değer kazanmıştır.
Aktarım merkezi
Ana işlevi, malları sınıflandırmak ve onları hemen bir sonraki varış noktasına göndermektir. Bueada hiçbir zaman depolama yapılmamaktadır. Mallar teslim alınır alınmaz menşei ve varış yeri araştırılır ve hemen sevk edilir. Bu lojistik merkezlerde hız ve işbirliği olmazsa amacını yerine getiremez hale gelmektedir.
Dağıtım merkezi
Envanteri depolamak ve yönetmek, ürünleri bölgeye, ürün türüne vb. göre sınıflandırmaktır. Bundan sonra ürünler perakende mağazalara veya son tüketicilere gönderilir. Burası standart lojistik merkezidir.
Aşağıdaki işlevleri gerçekleştirmek için gerekli teknolojiyle donatılmıştır:
Malların sevkiyatı,
Mal seçimi,
Bilgi işleme (paketleme türü, dağıtım),
Etiketlerin paketlenmesi ve uygulanması.
İşleme ve Dağıtım Merkezi
Her ne kadar dağıtım merkezi olarak çalışsa da örneğin et ve balığın işlenmesi ve dağıtılmasının yanı sıra parçaların bir araya getirilmesi için de kullanılmaktadır. Ürün veya bileşen tamamlanmadan önce son rötuşları gerçekleştirmek için fabrikalara mümkün olan en kısa sürede ulaşmaları gerektiğinden fabrikalara çok yakın konumda olmak zorundadırlar. Bu lojistik merkezleri katma değeri büyük ölçüde artırabilir ancak toz geçirmez, kaymaz ve darbeye dayanıklı, sıcaklığın kontrol edildiği vb. tesislere ihtiyaç duymaktadırlar.
Gerçekleştirme merkezleri
İnternet üzerinden yapılan online satışlardaki artış, lojistiği büyük ölçüde değiştirmiştir. Dolayısıyla yerine getirme merkezleri olarak ta ifade edilen merkezler ortaya çıkmıştır. E-ticaret ürünlerinin yönetiminin, toplanmasının ve teslimatının yapıldığı yerlerdir. Bu merkezler nihai tüketicinin siparişini alır ve otomatik olarak sevkiyata koyar. Burada aşağıdaki faaliyetlerin tümü gerçekleştirilir: envanter yönetimi, şikayet yönetimi, ödeme süreci, iade yönetimi, müşteri verileri yönetimi vb. Bir lojistik merkezinin günlük yaşamında doğru bir şekilde çalışabilmesi için bünyesinde hizmet veren farklı türde tesisler bulunmaktadır.
Trakya Üniversitesi Edirne Sosyal Bilimler MYO Yönetim ve Organizasyon Bölümü
Lojistik merkezi kavramı, tesislerin birleştirilmesi, konteyner sahaları, dağıtım merkezleri, limanlar, lojistik köyleri, iç konteyner depoları, iç terminaller, intermodal terminaller, yük terminalleri, taşıma düğümleri ve depolar şeklinde anılmaktadır. Birçok depo veya terminaller sahipleri de kendisini lojistik merkezler olarak da adlandırmaktadır.
Lojistik sektörünün büyüklüğünün küresel gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) yaklaşık %10-12’sini oluşturmakta ve 8-12 trilyon ABD doları civarında olduğu varsayılmaktadır.
Lojistik faaliyetler bir ülkenin kalkınmasında kaldıraç görevi üstlenmektedir. Makro ve mikro perspektiften ele alındığında, lojistik ülkelerin stratejik ve jeopolitik öneminin artmasına, lojistik üslerin kurulmasına, uluslararası ticaretin gelişmesine ve ülkenin ekonomik sosyal açıdan kalkınmasına imkan sağlamaktadır.
Lojistik merkezleri, markalara depolama alanı ve bazı durumlarda ek lojistik hizmetleri sunan depolardır. Lojistik merkezlerinin tek bir ağ içerisinde birden fazla lokasyon sunması alışılmadık bir durum değildir. Bu, çevrimiçi markaların envanteri stratejik olarak çeşitli konumlara dağıtmasına, toplama ve paketleme sürecini kolaylaştırmasına ve bitmiş ürünlerin başka bir konuma veya son kullanıcıya gönderilmesine olanak tanır. Ancak bazı lojistik merkezler diğerlerine göre daha sınırlıdır. Örneğin, malların bir dağıtım konumundan diğerine aktarılmasına odaklanırken, diğerleri siparişlerin depolanması, yerine getirilmesi ve nihai varış noktalarına gönderilmesine odaklamaktadırlar.
LOJISTIK MERKEZLERİ
Lojistik merkezleri, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde malzeme dağıtımına ilişkin faaliyetlerin yürütüldüğü lojistik ve taşımacılık amaçlarını yerine getirmek için lojistik merkezleri belirli alanlarda bulunur.
Lojistik merkezinin sahip olması gereken bazı temel unsurlar şunlardır :
Malların uluslararası taşımacılığını kolaylaştırmak için bir lojistik merkezinin birden fazla taşıma aracının (hava, nehir, demiryolu, karayolu araçları vb.) geliş ve gidişini yönetebilmesi gerekir. Faaliyet gösterdiği pazarda güvenlik ve performansa ilişkin bir dizi standart ve mevzuat kuralına uymak zorundadırlar(https://www.keyence.eu/ss/produets/auto-id/logistics/role/type.jsp)
Lojistik Merkez Türleri
Lojistik merkezlerin birçok çeşidi bulunmaktadır ve günümüzde lojistiğin öneminin artması sonucu hepsi temel bir değer kazanmıştır.
Aktarım merkezi
Ana işlevi, malları sınıflandırmak ve onları hemen bir sonraki varış noktasına göndermektir. Bueada hiçbir zaman depolama yapılmamaktadır. Mallar teslim alınır alınmaz menşei ve varış yeri araştırılır ve hemen sevk edilir. Bu lojistik merkezlerde hız ve işbirliği olmazsa amacını yerine getiremez hale gelmektedir.
Dağıtım merkezi
Envanteri depolamak ve yönetmek, ürünleri bölgeye, ürün türüne vb. göre sınıflandırmaktır. Bundan sonra ürünler perakende mağazalara veya son tüketicilere gönderilir. Burası standart lojistik merkezidir.
Aşağıdaki işlevleri gerçekleştirmek için gerekli teknolojiyle donatılmıştır:
Kentlerin ekonominin motoru haline gelmesi ve ülkelerden ziyade kentlerin birbirleriyle rekabet etmeye başlaması kentsel yerleşimlerin önemini artırmıştır. Kentsel nüfusun artması, kentsel hizmet arzındaki yetersizlikler nedeniyle ortaya çıkan sorunlar ve artan sosyal problemler kentlerde yaşam kalitesinin yükseltilmesine yönelik politikalara ağırlık verilmesini sağlamıştır.
Bunlardan biri de İsviçre örneğidir. Dünya çapında en yaşanabilir şehirlerden biri olarak nitelendirilen Zürih’in yaşam kalitesi çalışmaları incelenmiştir. Zürih 2001 ile 2008 yılları arasında Mercer’in Yaşam Kalitesi Anketi sonuçlarına göre en yaşanabilir şehir çıkmıştır. 2009-2017 yılları arasında Viyana Zürih’i geçerek birinci sıraya yerleşmiş ve Zürih ikinci sırada Viyana’yı takip etmiştir.
Zürih belediyesine bağlı olan çalışan Kentsel Gelişme Ofisi 2000 yılında sürdürülebilir kentsel gelişmenin tespiti için belediyelerin ilgili uzmanlarını bir araya getirerek bir gösterge seti geliştirmiştir. Sonraki aşamada göstergeler siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ve yerel halkın temsilcilerinden oluşan Zürih Sürdürülebilir Gelişim Konseyinde tartışılarak karara bağlanmıştır.
Tablo.1 Yaşam Kalitesi Gösterge Seti
Çevresel Ekonomik Sosyal I
Kişibaşına günlük Sutüketimi (endüstriyeltüketimdahil)
Kişi Başına Yüzölçümü
Çocukkorumatesislerineolan talebin karşılanma durumu
Bisiklet, yaya ve topluTaşıma araçlarının şekilsel ayırımı
Kişi Başına Gelir
Uluslararası Kalkınma Birliği’nden şehre ayrılan pay
Kişibaşına ve yıllık CO2emisyonu
Kişi Başına Katma Değer
Kentsel çevre veolanaklardan memnuniyet oraı
Kişi başına dönüşümü yaılamayan evsel atık
Çalışan Sayısı
Sosyal yardımlardan yararlananların oranı
Ulusal standartlara gore bir yılda hava kalitesinin iyi olduğu gün sayısı
İşsizlik Oranı
Ulusal standartlara göre zararlı sese maruz kalan nüfusun oranı
Kişi Başına Vergi Geliri
Kişi başına düşen bina alanı
Kişi Başına Belediye Borcu
Belirlenen göstergelere ilişkin ilerlemeler 2003 yılından beri izlenmekte ve yapılan değerlendirmeler iki yılda bir hazırlanan sürdürülebilirlik raporlarıyla kamuoyuna duyurulmaktadır.
Kaynak: Özlem İNAN ( 2018 ). Kentsel Yaşam Kalitesinin Ölçülmesi. Uzmanlık Tezi, Kalkınma Bakanlığı. Yayın No:2982
News
