10 Şubat 2025 Pazartesi
News
Dünya Yatırım Raporu 2024’e göre, küresel doğrudan yabancı yatırım (DYY), ekonomik yavaşlama ve artan jeopolitik gerginlikler nedeniyle 2023 yılında %2 azalarak 1,3 trilyon dolara geriledi. Ancak rapor, birkaç Avrupa kanal ekonomisindeki yatırım akışlarındaki büyük dalgalanmalar hariç tutulduğunda düşüşün %10’u aştığını vurguluyor.jupiterbahis
Proje finansmanındaki gerileme sürdürülebilir kalkınmayı da etkilemiş, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) sektörlerine yönelik yeni fonlar, özellikle tarımsal gıda ve su sektörlerinde %10’un üzerinde düşüş göstermiştir. Bu durum 2030 Gündemi’ne ulaşma çabalarını engellemekte ve sürdürülebilir kalkınma finansmanının yenilenmesi için acil politika eylemi çağrısında bulunmaktadır. Rapor, iş kolaylaştırma ve dijital devlet çözümlerinin şeffaf ve kolaylaştırılmış bir ortam yaratarak düşük yatırımları ele alabileceğini vurguluyor. Çevrimiçi hizmetler ve bilgi portallarındaki önemli büyümenin altını çizen rapor, bu tür araçların daha geniş dijital devlet gelişimini de desteklediğini ve özellikle gelişmekte olan ülkelere fayda sağladığını belirtmektedir.
Gelişmekte olan ülkelere yönelik doğrudan yabancı yatırım akışları %7 azalarak 867 milyar $’a gerilemiştir. Sıkı finansman koşulları, altyapı yatırımları için kritik önem taşıyan uluslararası proje finansmanı anlaşmalarında %26’lık bir düşüşe yol açmıştır. Uluslararası proje finansmanı en yoksul ülkeler için hayati önem taşıyor ve bu ülkeleri bu tür yatırımlardaki küresel gerilemeye karşı daha kırılgan hale getiriyor. Krizler, korumacı politikalar ve bölgesel yeniden yapılanmalar dünya ekonomisini bozmakta, ticaret ağlarını, düzenleyici ortamları ve küresel tedarik zincirlerini parçalamaktadır. Bu durum küresel yatırım akışlarının istikrarını ve öngörülebilirliğini zayıflatarak hem engeller hem de izole fırsatlar yaratmaktadır.
Rapora göre 2024 yılı için beklentiler zorlayıcı olmaya devam ederken, hem ulusal politikalarda hem de uluslararası anlaşmalarda finansal koşulların ve yatırım kolaylaştırma çabalarının hafifletilmesine atıfta bulunularak bu yıl için mütevazı bir büyümenin mümkün olduğu belirtmektedir.
Genel olarak, gelişmekte olan ülkelere yönelik doğrudan yabancı yatırımlar 2023 yılında %7 azalarak 867 milyar dolara gerilemiştir, ancak bu düşüş bölgeler arasında önemli farklılıklar göstermiştir. Gelişmekte olan ülkelerdeki sıfırdan proje duyuruları 1.000’in üzerinde artarken, dağılım dengesiz olmuş, neredeyse yarısı Güneydoğu Asya’da ve dörtte biri Batı Asya’da gerçekleşmiştir.
Afrika’ya yönelik DYY girişleri %3 oranında azalarak 53 milyar $’a gerilemiştir. Yeşil alan duyuruları arasında Moritanya’daki yeşil hidrojen projesi gibi mega projeler de yer aldı. Uluslararası proje finansmanı anlaşma sayısı bakımından dörtte bir oranında, değer bakımından ise yarı yarıya azalmıştır. Asya’daki gelişmekte olan ülkelere yönelik akışlar %8’lik bir düşüşle 621 milyar $’a gerilerken, dünyanın en büyük ikinci doğrudan yabancı yatırım alıcısı olan Çin’de nadir görülen bir düşüş yaşanmıştır. Hindistan ile Batı ve Orta Asya’da da önemli düşüşler yaşanırken, Güneydoğu Asya sabit kalmıştır.
Latin Amerika ve Karayipler’e yönelik DYY akışları %1 azalarak 193 milyar $’a gerilemiştir. Sıfırdan yatırım duyurularının sayısı düşerken, emtia sektörleri, kritik madenler ve yenilenebilir enerji alanlarındaki büyük yatırımlar nedeniyle sıfırdan projelerin değeri artmıştır.
Yapısal olarak zayıf ve kırılgan ekonomilere yönelik DYY akışları artmıştır. En az gelişmiş ülkelere yönelik girişler 31 milyar dolara veya küresel akışların %2,4’üne yükselmiştir. Denize kıyısı olmayan gelişmekte olan ülkeler ve gelişmekte olan küçük ada devletleri de artış göstermiştir. Ancak her üç grupta da DYY birkaç ülke arasında yoğunlaşmaya devam etmektedir.
