Kentsel alanlarda Yaşam Kalitesinin iyileştirilmesi hedefi, sosyal ve ekonomik yatırımların mekansal olarak yönlendirildiği bölgesel düzeydeki politika ve kararlar ile yakından ilişkilidir.
Yatırımların büyük kentlerde yığılması nedeniyle iş imkanlarının ve hizmetlerin dolayısıyla yaşanabilirliğin arttığı savunulmaktadır. Ancak, dünya politikasındaki eğilim, yaşanabilirlik yaklaşımındaki nesnel göstergelerle değil, memnuniyet gibi öznel ölçütlerle birlikte değerlendirmek doğrultusundadır. Kent yaşamının getirdiği karmaşa nedeniyle kalabalık şehirlerde yaşam memnuniyetinin azaldığı görülebilmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu, Yaşam Kalitesi Modülü” adlı özel konulu çalışma 2022 yılında Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ile birlikte modül olarak uygulanmıştır. Avrupa Birliği ülkeleri ile aynı dönemde uygulanan modülün amacı, hanelerdeki 15 yaş ve üstündeki tüm fertlerin sosyal konulardaki memnuniyet düzeyi ile sosyal faaliyetlere katılım durumlarını tespit etmektir. Son yıllarda yoksulluğun yanı sıra sosyal dışlanma kavramının da önemli hale gelmesiyle yoksulluk veya sosyal dışlanma göstergesi olan “AROPE” üretilmeye başlanmıştır. AROPE göstergesi, Eurostat tarafından ilk defa Avrupa 2020 hedefleri kapsamında önerilmiş bir göstergedir. Göreli yoksulluk veya maddi ve sosyal yoksunluk içinde olan veya çok düşük çalışma yoğunluğu olan hanelerde yaşayan fertler “yoksul veya sosyal dışlanmış” olarak tanımlanmaktadır.
Tablo.1 Cinsiyet, Yaş Grubu, Yoksulluk veya Sosyal Dışlanma Riski Altında Olma Durumuna Göre Son 12 Ay İçerisinde Sosyal ve Kültürel Faaliyetlere Katılma veya Kitap Okuma Sıklığı, 2022
Son 12 ay içerisinde 15 yaş ve üzeri fertlerin %69,0’ının hiç kitap okumadığı, %31,0’ının ise en az bir kitap okuduğu görüldü. Yaş gruplarına göre kitap okuma oranlarına bakıldığında son 12 ay içerisinde okul kitapları dışında en çok kitap okuyan yaş grubu % 50,9 ile 15-24 yaş aralığı oldu. En az kitap okuma oranı ise %14,1 ile 65 yaş ve üstü fertlerde hesaplandı.
Toplumların, yaşam boyu öğrenme becerisini sağlayabilmek adına bilgi edinmesi, üretmesi en önemli ihtiyaçlarındandır. Bilginin edinilmesi ve üretilmesinde, “okuma” her zaman en önemli öğe olmuştur. Kişinin yenilenmesi, sınırlarını zorlaması ve evrenselliğe ulaması için verdiği basit ancak oldukça önemli bir mücadele olarak okuma; görme, dikkat, algılama, hatırlama, seslendirme, anlamlandırma, sentezleme, çözümleme ve yorumlama gibi bileşenlerden oluşan, karmaşık zihinsel süreçtir (Ungan, 2008; Coşkun, 2002).
Öğrenilen bir davranışı ortaya koyan ve çok yönlü bili sel etkinlik olan okuma alışkanlığı, toplumların gelişmişlik göstergelerindendir. Çağdaş dünyanın oluşturduğu insan modelinde okuma becerisinin oldukça önemli olduğu görülmekte; gelişmiş ülkelerin eğitim sistemlerinde bu konuya ayrıca önem verilmektedir (Coşkun, 2002).
Kaynakça
COŞKUN, E. (2002), Okumanın Hayatımızdaki Yeri ve Okuma Sürecinin Oluşumu. TÜBAR, XI (Bahar),231–244.
UNGAN, S. (2008), Türkiye’de Kitap Okuma: Okuma Alışkanlığımızın Kültürel Altyapısı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 218–228.
News