Kentlerin ekonominin motoru haline gelmesi ve ülkelerden ziyade kentlerin birbirleriyle rekabet etmeye başlaması kentsel yerleşimlerin önemini artırmıştır. Kentsel nüfusun artması, kentsel hizmet arzındaki yetersizlikler nedeniyle ortaya çıkan sorunlar ve artan sosyal problemler kentlerde yaşam kalitesinin yükseltilmesine yönelik politikalara ağırlık verilmesini sağlamıştır.
Bunlardan biri de İsviçre örneğidir. Dünya çapında en yaşanabilir şehirlerden biri olarak nitelendirilen Zürih’in yaşam kalitesi çalışmaları incelenmiştir. Zürih 2001 ile 2008 yılları arasında Mercer’in Yaşam Kalitesi Anketi sonuçlarına göre en yaşanabilir şehir çıkmıştır. 2009-2017 yılları arasında Viyana Zürih’i geçerek birinci sıraya yerleşmiş ve Zürih ikinci sırada Viyana’yı takip etmiştir.
Zürih belediyesine bağlı olan çalışan Kentsel Gelişme Ofisi 2000 yılında sürdürülebilir kentsel gelişmenin tespiti için belediyelerin ilgili uzmanlarını bir araya getirerek bir gösterge seti geliştirmiştir. Sonraki aşamada göstergeler siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ve yerel halkın temsilcilerinden oluşan Zürih Sürdürülebilir Gelişim Konseyinde tartışılarak karara bağlanmıştır.
Tablo.1 Yaşam Kalitesi Gösterge Seti
Çevresel Ekonomik Sosyal I
Kişibaşına günlük Sutüketimi (endüstriyeltüketimdahil)
Kişi Başına Yüzölçümü
Çocukkorumatesislerineolan talebin karşılanma durumu
Bisiklet, yaya ve topluTaşıma araçlarının şekilsel ayırımı
Kişi Başına Gelir
Uluslararası Kalkınma Birliği’nden şehre ayrılan pay
Kişibaşına ve yıllık CO2emisyonu
Kişi Başına Katma Değer
Kentsel çevre veolanaklardan memnuniyet oraı
Kişi başına dönüşümü yaılamayan evsel atık
Çalışan Sayısı
Sosyal yardımlardan yararlananların oranı
Ulusal standartlara gore bir yılda hava kalitesinin iyi olduğu gün sayısı
İşsizlik Oranı
Ulusal standartlara göre zararlı sese maruz kalan nüfusun oranı
Kişi Başına Vergi Geliri
Kişi başına düşen bina alanı
Kişi Başına Belediye Borcu
Belirlenen göstergelere ilişkin ilerlemeler 2003 yılından beri izlenmekte ve yapılan değerlendirmeler iki yılda bir hazırlanan sürdürülebilirlik raporlarıyla kamuoyuna duyurulmaktadır.
Kaynak: Özlem İNAN ( 2018 ). Kentsel Yaşam Kalitesinin Ölçülmesi. Uzmanlık Tezi, Kalkınma Bakanlığı. Yayın No:2982
News
